UCHWAŁA NR VIII/63/07

RADY MIEJSKIEJ w CZARNEJ BIAŁOSTOCKIEJ

z dnia 28 czerwca 2007 r.

w sprawie przyjęcia Gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną.

 

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.: z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806; z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568; z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759; z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz.1457; z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz.1337; z 2007 r. Nr 48, poz. 327) w związku z art. 17 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 ze zm.: Nr 99, poz. 1001 i Nr 273, poz. 2703; z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 94, poz. 788, Nr 164, poz. 1366, Nr 179, poz. 1487 i Nr 180, poz. 1493; z 2006 r. Nr 135, poz. 950, Nr 144, poz. 1043, Nr 186, poz. 1380, Nr 249, poz. 1831 i Nr 251, poz. 1844; z 2007 r. Nr 35, poz. 219, Nr 36, poz. 226 i Nr 48, poz. 320) uchwala się, co następuje:

§ 1. Przyjmuje się Gminny system profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.

§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Czarnej Białostockiej.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 

Przewodniczący Rady

Jacek Sakowicz

Załącznik

do uchwały Nr VIII/63/07
Rady Miejskiej w Czarnej Białostockiej
z dnia 28 czerwca 2007 r.

 

GMINNY SYSTEM  PROFILAKTYKI  I OPIEKI  NAD DZIECKIEM I RODZINĄ NA TERENIE GMINY CZARNA BIAŁOSTOCKA

§ 1. Rodzina jest najmniejszą i najważniejszą komórką organizacyjną społeczeństwa. Stanowi ona niezaprzeczalną wartość - jest oazą spokoju, zrozumienia i miłości. Jednocześnie ma do spełnienia wiele odpowiedzialnych funkcji. Jest miejscem kreowania osobowości jednostki, dorastania, dojrzewania i przygotowuje do samodzielnego życia.

§ 2. Rodzina oddziałuje na jednostkę w tych stadiach rozwoju, gdy nie jest ona zdolna do samodzielnego kierowania własnym postępowaniem - zaspokaja potrzeby biologiczne i psychiczne, przekazuje dorobek kulturowy społeczeństwa, dostarcza modeli osobowych i wzorców zachowań w codziennym życiu. Głównym celem rodziny jest pełny rozwój człowieka poprzez wychowywanie dziecka od narodzenia do osiągnięcia dojrzałości. Rodzice wychowują dziecko głównie przez fakt, że są z nim w bliskim kontakcie uczuciowym oraz stwarzają mu nie dającą się niczym zastąpić rzeczywistość domu. Prawo rodziców do stanowienia o dziecku trwa do czasu osiągnięcia przez nie samodzielności życiowej i społecznej. Prawo to nie może być despotyczne, gdyż jest podporządkowane ostatecznemu celowi ludzkiego życia. Brak rodziców powoduje zawsze trwałe szkody w osobowości dziecka. Rodzinę, społeczeństwo i państwo łączy nierozerwalna więź. Od rodziny wymaga się uczestnictwa w życiu narodowym i społecznym. Społeczeństwo i państwo powinno zatem poprzez swoje instytucje chronić ją przed czynnikami mogącymi zaburzyć jej prawidłowe funkcjonowanie, ale także pomagać w jej rozwoju.

§ 3. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci i młodzieży, wyrównywanie szans rozwojowych młodego pokolenia oraz kształtowanie wartości i norm związanych z ich wychowaniem.

§ 4. Podstawą do rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny wodbudowywaniu prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról społecznych przez jej członków. Wsparcie rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny, ochronny.

§ 5. Rodzina, w pierwszej kolejności, powinna mieć możliwość samodzielnego zmierzenia się ze swymi problemami, co pozwala zwiększyć jej szansę na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku oraz stymuluje własną aktywność, wyzwala potencjał i pozwala na uczenie się nowych umiejętności.

§ 6. Pomoc powinna pozwalać na wyprowadzenie rodzin z trudnej sytuacji życiowej i zapobiegać ich marginalizacji. W miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia osób irodzin poprzez przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych przy wykorzystaniu własnych zasobów oraz zasobów środowiska. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

§ 7. Pomoc powinna być nakierowana na wykorzystanie zasobów własnych rodziny, na wsparcie osoby w rodzinie, w środowisku lokalnym przy wykorzystaniu grup samopomocowych, Kościołów, organizacji pozarządowych.

§ 8. Wsparcie instytucjonalne powinno być w sytuacji, gdy osoba, jej otoczenie, rodzina, środowisko lokalne, staje przed problemami, których samodzielnie nie potrafi rozwiązać. Formy wsparcia dziennego powinny być wykorzystane przed formami całodobowymi.

§ 9. Pomoc powinna służyć odbudowie i podtrzymaniu umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnieniu ról społecznych.

 

I. Założenia i cele.

§ 10. Celem programu jest promocja wartości rodzinnych oraz wspieranie i umacnianie więzi rodzinnych poprzez działania profilaktyczne, prozdrowotne, rekreacyjne, sportowe, wspólna integrująca zabawa rodziców i dzieci oraz przeciwdziałania marginalizacji rodziny w życiu społecznym.

§ 11. Zadanie to winno być realizowane przede wszystkim przez :

1) poprawę bezpieczeństwa socjalnego rodzin;

2) wzmocnienie i wyzwalanie zasobów tkwiących w rodzinach;

3) wspieranie rodziców w ich funkcjach opiekuńczo - wychowawczych;

4) poprawę jakości życia rodzin zagrożonych ubóstwem i innymi problemami społecznymi;

5) zapewnienie równego dostępu do socjalnej, oświatowej i kulturalnej infrastruktury Gminy.

§ 12. Zasady systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną:

1) kompleksowość działań podmiotów publicznych i niepublicznych w działaniach na rzecz rodzin;

2) pierwszeństwo dziecka do ochrony i praw - zwłaszcza niepełnosprawnego oraz zagrożonego ubóstwem, deprawacją, degradacją i marginalizacją społeczną;

3) edukacja podstawowym warunkiem rozwoju jednostkowego i zbiorowego;

4) profilaktyka przed interwencją w rozwiązywaniu problemów rodziny i młodego pokolenia;

5) promocja rozwiązań systemowych w pracy z dziećmi i młodzieżą, opartych na subsydiarności, elastyczności, kompleksowości, efektywności, ciągłości i różnorodności form działania;

6) wspieranie rodziny w realizacji jej funkcji wychowawczych, opiekuńczych i socjalnych.

§ 13. Założenia:

1) prowadzenie wszechstronnej pracy z rodziną i wykorzystywanie różnorodnych metod i technik (w tym techniki kontraktu);

2) organizowanie spotkań dotyczących znaczenia i umacniania zdrowej rodziny;

3) pobudzanie własnej aktywności rodziny oraz osób korzystających z pomocy przy rozwiązywaniu problemów;

4) organizowanie poradnictwa specjalistycznego;

5) udostępnianie osobom i rodzinom bezpłatnego poradnictwa specjalistycznego;

6) współpraca pracowników socjalnych ze szkołami, psychologami, policją, Kościołem, Komisją ds. Przeciwdziałania i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;

7) poprawa jakości życia, zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego;

8) rozwijanie środowiska społecznego sprzyjającego wyzwalaniu potencjału intelektualnego, twórczego, organizacyjnego i społecznego młodych ludzi;

9) ochrona dzieci i młodzieży przed porzuceniem, zaniedbaniem, przemoc;

10) stwarzanie możliwości udzielania pomocy osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacji kryzysowej.

 

II. Funkcjonowanie rodziny

§ 14. 1. Cel operacyjny: Wspieranie rodziców w funkcjach opiekuńczo-wychowawczych. Wspieranie dzieci w radzeniu sobie z problemami występującymi w rodzinie.

2. Zadania:

1) budowanie systemu wsparcia dla rodzin i edukacji dla rodzin zagrożonych uzależnieniami i przemocą;

2) włączanie rodziców w proces dydaktyczno - wychowawczy dzieci;

3) rozwijanie wsparcia dla rodzin będących w kryzysie;

4) budowanie poradnictwa i edukacji dla rodziców służących rozpoznawaniu zagrożeń i uzależnień dzieci i młodzieży;

5) budowanie poradnictwa dla dzieci i młodzieży z rodzin dysfunkcyjnych;

6) włączanie dzieci w proces tworzenia więzi rodzinnych.

 

III. Położenie materialne rodziny

§ 15. 1. Cel operacyjny: Poprawa standardu i jakości życia rodzin umożliwiających realizowanie funkcji służących rozwojowi oraz osiąganiu samodzielności, niezależności, zaradności i odpowiedzialności jej członków.

2. Zadania:

1) budowanie zintegrowanego systemu wsparcia chroniącego rodzinę przez utratą bezpieczeństwa socjalnego (wsparcie dla osób długotrwale bezrobotnych);

2) budowanie zintegrowanego systemu wsparcia dla rodzin z niepełnosprawnymi członkami rodziny lub mieszkającymi osobami starszymi;

3) dostarczenie usług i świadczeń pomocy społecznej rodzinom żyjącym w trudnych warunkach materialnych.

 

IV. Edukacja

§ 16. 1. Cel operacyjny: Wzbogacenie standardowej oferty dydaktycznej

2. Zadania:

1) wspieranie zajęć służących budowaniu postaw sprzyjających rozwijaniu umiejętności społecznych oraz przedsiębiorczości młodego pokolenia;

2) włączanie w proces dydaktyczny programów mających na celu uwrażliwienie młodego pokolenia na problemy osób starszych i niepełnosprawnych, jak również informowanie o zagrożeniach cywilizacyjnych i zachowaniach, które prowadzą do utraty bezpieczeństwa zdrowotnego, fizycznego i socjalnego.

 

V. Wychowanie

§ 17. 1. Cel operacyjny: Wsparcie systemu norm i wartości społecznych gwarantujących prawidłowy przebieg procesu wychowania.

2. Zadania:

1) kontynuowanie, wzbogacenie istniejących programów profilaktycznych i edukacyjnych wspierających wychowanie dzieci i młodzieży;

2) wspieranie idei wolontariatu oraz innych form aktywności sprzyjających uwrażliwianiu młodzieży na potrzeby innych ludzi.

§ 18. 1. Cel operacyjny: Kompensacja deficytów wychowawczych

2. Zadania:

1) tworzenie grup wsparcia dla osób dysfunkcyjnych;

2) tworzenie wsparcia dziennego (świetlica socjoterapeutyczna na wsi);

3) oferowanie warsztatów psychologicznych dla dzieci i młodzieży oraz rodziców z zakresu komunikacji międzyludzkiej, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania problemów;

4) tworzenie grup samopomocowych.

 

VI. Sport, rekreacja

§ 19. 1. Cel operacyjny: Rozbudowa warunków służących aktywności sportowej i rekreacyjnego młodego pokolenia oraz uczestnictwo dzieci i młodzieży w zajęciach sportowo - rekreacyjnych.

2. Zadania:

1) tworzenie osiedlowych placów zabaw;

2) organizowanie osiedlowych imprez;

3) współpraca z klubami sportowymi;

4) wspieranie plenerowych imprez sportowych, rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży,.

§ 20. 1. Cel operacyjny: Promocja form spędzania czasu wolnego przez młodzież sprzyjająca rozwojowi zainteresowań.

2. Zadania:

1) poszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych;

2) w okresie wakacyjnym zagospodarowanie czasu wolnego dzieciom i młodzieży;

3) realizacja projektów służących zdrowemu stylowi życia, przeciwdziałanie uzależnieniom i biernym formom spędzania wolnego czasu.

 

VII. Zdrowie i sprawność

§ 21. 1. Cel operacyjny: Kompensowanie deficytów zdrowotnych oraz świadczeń i usług z zakresu promocji zdrowia i zadań ze sfery zdrowia publicznego (poza pakietem ubezpieczenia zdrowotnego).

2. Zadania:

1) realizacja programów propagujących zasady bezpiecznego zachowania na drodze, ulicy, w domu, na wakacjach, w czasie zabawy, w kontaktach z innymi ludźmi,

2) realizacja programów profilaktycznych i prozdrowotnych w szkole - wady postawy, uzależnienia, prawidłowego żywienia;

3) wspieranie rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi;

4) tworzenie i wspieranie grup samopomocowych działających na rzecz dzieci ze szczególnymi potrzebami rozwojowymi;

5) zwiększanie tolerancji wobec niepełnosprawnych dzieci, przystosowanie dzieci zdrowych do codziennego funkcjonowania z niepełnosprawnością rówieśnika.

 

VIII. Bezpieczeństwo - Patologie

§ 22. 1. Cel operacyjny: Profilaktyka i zmniejszenie rozmiarów uzależnień.

2. Zadania:

1) ochrona dzieci przed uzależnieniami w rodzinie;

2) promocja programów edukacyjnych, profilaktycznych, terapeutycznych związanych z uzależnieniem, adresowanych do dzieci i młodzieży (nikotyna, alkohol, narkotyki).

§ 23. 1. Cel operacyjny: Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci i młodzieży.

2. Zadania:

1) rozwijanie programów przeciwdziałania przemocy w środowisku lokalnym - przemoc domowa to przestępstwo karalne;

2) diagnoza skali zjawiska krzywdzenia dzieci i młodzieży;

3) promocja działalności programu NIEBIESKA LINIA oraz uruchomienie telefonu zaufania.

§ 24. Dynamikę życia rodzinnego kształtują naturalne procesy rozwojowe opisywane jako cykle życia rodzinnego. Spojrzenie na rodzinę w tym kontekście jako na system zmieniający się w czasie - stało się przedmiotem poważnych dociekań. Gminy z racji dysponowania największą wiedzą o problemach swoich społeczności oraz dostępnych zasobach mogą zapobiegać negatywnym zjawiskom i walczyć z nimi dostrzegając rodziny na wszystkich jego odcinkach które każą pochylić się nad rodzinami, które mogą służyć jako wzorzec, lecz także nad rodzinami rozbitymi, rozpadającymi się, rodzinami w których nie ma już ciepła, w których panuje strach i spustoszenie. Rodzina była jest i będzie największą ,,przystanią", oparciem w trudnych chwilach, radością codzienną, którą należy chronić, pielęgnować i rozwijać w życiu każdego człowieka.

 

IX. Realizatorzy programu.

§ 25. Do realizacji celu będzie potrzebna pomoc wielu podmiotów:

1) Udział szkoły:

a) przegląd małych form artystycznych (włączanie całych rodzin);

b) warsztaty dla rodziców - pogadanki, edukacja i nauka poprzez promowanie imprez kulturalnych wspólnych z dziećmi;

c) promowanie wspólnego aktywnego spędzania czasu przez całą rodzinę.

2) Udział przedszkola:

a) wczesne rozwijanie poczucia przynależności do społeczeństwa poprzez bycie członkiem małej społeczności jaką jest rodzina;

b) organizowanie imprez z udziałem rodziców i dzieci,

3) Udział ośrodka kultury:

a) festyny rodzinne;

b) wystawy miejscowych twórców,;

c) organizacja uroczystości „ Gminne Dni Rodziny";

d) pikniki rodzinne;

e) festyny rodzinne przy okazji innych uroczystości gminnych.

4) Udział parafii / kościołów:

a) pielgrzymki rodzin do sanktuarium;

b) uroczystości w kościele poświęcone rodzinie;

c) włączenie się grup, ruchów działających przy parafiach;

d) poradnictwo rodzinne.

5) Udział ośrodka pomocy społecznej:

a) organizacja punktu informacyjno-konsultacyjnego na temat możliwości pomocowych;

b) poradnictwo;

c) udzielanie doraźnej pomocy w rozwiązywaniu bieżących problemów;

d) współpraca z instytucjami i organizacjami pozarządowymi zajmującymi się problematyką społeczno-rodzinną;

e) pomoc w organizowaniu wypoczynku letniego dzieciom;

f) rola wsparcia, akceptacji, zaufania w kształtowaniu więzi rodzinnych;

g) współpraca z Sądem, kuratorami społecznymi.

6) Udział ośrodka zdrowia:

a) bezpłatne porady i konsultacje na zasadzie wolontariatu;

b) edukacja w zakresie zdrowego trybu życia.

7) Udział straży miejskiej, policji, straży pożarnej:

a) pokazy sprzętu;

b) „symulowanie akcji";

c) edukacja w zakresie bezpieczeństwa.

8) Udział organizacji pozarządowych:

a) promocja i reklama spędzania wolnego czasu przez rodziny;

b) realizacja programów przeciwdziałających potencjalnym zagrożeniom dla prawidłowego funkcjonowania rodziny.

 

X. Zakładane efekty realizacji programu

§ 26. Założeniem Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnej Białostockiej, który będzie pełnił rolę koordynatora niniejszego programu, jest umożliwienie dzieciom i młodzieży wywodzącym się z rodzin niewydolnych wychowawczo i zagrożonych patologią społeczną, prawidłowe funkcjonowanie w środowisku rodzinnym. Jest to możliwe poprzez:

1) stworzenie warunków umożliwiających kreatywne spędzanie czasu;

2) zwiększenie aktywności własnej rodziny oraz osób korzystających z pomocy;

3) podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie więzi pomiędzy dziećmi i rodzicami;

4) udzielanie rodzinom pomocy w wykonywaniu zadań opiekuńczych i wychowawczych;

5) poszukiwanie rozwiązań do optymalnego sposobu przeciwdziałania sieroctwu społecznemu;

6) zmniejszenie strat społecznych i ryzyka wystąpienia patologii w następnych pokoleniach;

7) zmniejszenie liczby interwencji sądów rodzinnych i innych organów oraz służb porządku publicznego;

8) zapobieganie umieszczaniu dziecka poza rodziną, a w szczególności w całodobowych placówkach.